Friday, July 8, 2011

Δέκα αντιρρητικά σχόλια για δέκα θέσεις του Ν.Δήμου σχετικά με τον φιλελευθερισμό

Ο Φιλελευθερισμός αποτελεί το μισό συστατικό του ιστολογίου. Ο Νίκος Δήμου δημοσίευσε  Lifo (Εδώ) δέκα θέσεις για τον Φιλελευθερισμό. Η ταξινόμηση τους προσφέρει μια ευκαιρία κωδικοποίησης την οποία αξιοποιώ μέσω ενός παράλληλου αντιρρητικού σχολιασμού


1. Ο Φιλελευθερισμός είναι η πολιτική θεωρία που βάζει την ελευθερία πάνω από την ισότητα.

1.O Φιλελευθερισμός είναι ένα ιδεολογικό αστικό ρεύμα , ιστορικά προσδιορισμένο με πολλαπλές εσωτερικές αντιφάσεις, που προκρίνει την ισότητα έναντι του νόμου ως μοναδικό αίτημα ισότητας ,και την ελευθερία ως απόλυτο υπερκοινωνικό υπεριστορικό πρόταγμα




2. Η πείρα των τελευταίων αιώνων απέδειξε ότι όσα καθεστώτα έβαζαν πρώτη την ελευθερία πετύχαιναν και την καλύτερη ισότητα. Αντίθετα, αυτοί που επέβαλλαν την ισότητα, εκτός που έχαναν την ελευθερία, δεν κέρδιζαν ούτε την ισότητα (νομενκλατούρες).

2.Η πείρα απέδειξε πως μόνο όσες κοινωνίες συνδύασαν τα προτάγματα του φιλελευθερισμού και της αριστεράς πέτυχαν την σχετική αρμονία μεταξύ ισότητας και ελευθερίας. Τα καθεστώτα του υπαρκτού ήταν αυταρχικά όχι μόνο λόγω πολιτικής ιδεολογίας, αλλά και λόγω ιστορικής καθυστέρησης, οικονομικής φάσης και στρατιωτικής επικυριαρχίας.


3. Η επιδίωξη της ισότητας δεν καταπατούσε μόνο τα ανθρώπινα δικαιώματα – αλλά και τη δημιουργική πρωτοβουλία. Στα καθεστώτα ισότητας επί δεκαετίες δεν εμφανίστηκαν σημαντικές νέες εφευρέσεις (π.χ. ένα νέο φάρμακο), ούτε αξιόλογο καλλιτεχνικό έργο. ( Οι δημιουργοί ήταν είτε κρατικοί υπάλληλοι είτε στα στρατόπεδα).

3.-Η τυπική ισότητα στα καθεστώτα του υπαρκτού ήταν όντως ατελής χωρίς τις πολιτικές ελευθερίες. Ωστόσο η δημιουργική αδυναμία στις χώρες αυτές δεν τεκμηριώνεται .Αντίθετα μετά την κατάρρευση τους αποκαλύφθηκε ένας μεγάλος πλούτος τεχνολογίας και τέχνης .Εκείνο που τεκμηριώνεται ήταν το μπλοκάρισμα των διαύλων της δημιουργίας και της οικονομίας από τις γραφειοκρατικές ελίτ Οι κοινωνίες αυτές έπασχαν από λειτουργικότητα μεταξύ δομών και όχι από στατικότητα εντός των δομών.

4. Τα καθεστώτα ισότητας απέτυχαν και στην οικονομία. Μη παράγοντας πλούτο, μοίραζαν φτώχια. Εκτός κι αν άνοιγαν την αγορά (βλ. σημερινή Κίνα). Αλλά το μείγμα της Κίνας είναι απεχθές: δικτατορικό κράτος με ασύδοτο, άγριο καπιταλισμό. Θύματα: και η ισότητα και η ελευθερία…

4. Τα καθεστώτα του υπαρκτού σοσιαλισμού ήταν καθεστώτα μεσαίας οικονομικής στάθμης με σοβαρούς μηχανισμούς αγοράς ,μόνο που αυτοί ήταν άτυποι και αφανείς. Χωρίς την άτυπη αγορά θα είχαν καταρρεύσει πολύ νωρίτερα. Η Κίνα ευρίσκεται σε αφανή βασανιστική αλλά πολύ δυναμική διαδικασία ανεπίστροφης εκδημοκρατικοποίησης. Οι τοπικές εκλογές γίνονται σε καθεστώς πλήρους ελευθερίας ο συνδικαλισμός ενισχύεται, απεργίες κορυφώνονται ,αλλά υπάρχουν περιορισμοί σε εκλογές περιφερειακές και κεντρικές .Οι αναλύσεις για την Κίνα είναι απλοϊκές τόσο από την Δεξιά όσο και την Αριστερά.


5. Ο πολιτικός φιλελευθερισμός είναι αδελφός του ορθολογισμού και του διαφωτισμού - γεννήθηκαν μαζί και μοιράζονται την ίδια βασική αξία: την ελευθερία. Ο διαφωτισμός είναι ο φιλελευθερισμός στη σκέψη. Από εκεί γεννήθηκαν τα ανθρώπινα δικαιώματα, δηλαδή ο νέος ανθρωπισμός.

5. Ο φιλελευθερισμός δεν είναι ταυτολογικά ο διαφωτισμός. Από την μήτρα του διαφωτισμού γεννιέται η κοινωνική κριτική και η Αριστερά. Τόσο «τα ανθρώπινα δικαιώματα» και όσο ο «ανθρωπισμός» είναι ιδεολογικά φορτισμένες έννοιες, στο όνομα των οποίων διαπράχτηκαν εγκλήματα στον αντίποδα του διαφωτισμού.


6. Ο νέο-φιλελευθερισμός (λέξη βρισιά στα νεοελληνικά) είναι μία υπερβολή του οικονομικού φιλελευθερισμού - και, σαν κάθε υπερβολή, λανθασμένος. Οι αγορές δεν αυτό-ρυθμίζονται. Αντίθετα, ο κλασικός οικονομικός φιλελευθερισμός εμπεριέχει μέριμνα για τον άνθρωπο.

6.Ο όρος νεοφιλελευθερισμός είναι παγκόσμιο δημοσιογραφικό κλισέ που σημαίνει απλώς το χρηματοοικονομικό «κακό» στα τέλη του εικοστού αιώνα. Ο νεοφιλελευθερισμός δεν ορίζει τίποτα ακριβώς για αυτό αντι νεοφιλελεύθεροι αυτοορίζονται όλοι από την Χρυσή Αυγή ,ως τον Καρατζαφέρη και τον Σαμαρά και τον Συριζα. Στην αριστερή εκδοχή του ο όρος Νεοφιλελευθερισμός υποκρύπτει μια άρρητη αποδοχή ενός αποδεκτού οικονομικού φιλελευθερισμού (άλλωστε προς τι το νέος;) , χωρίς όμως κανενός είδους επεξεργασία , ή αυτοκριτική.Η Αριστερά είναι σε μεγαλύτερη ένταση με τον Φιλελευθερισμό παρά με τον υποτιθέμενο "νεοφιλελευθερισμό"

7. Τα πολιτικά και οικονομικά συστήματα ξεκινάνε ως θεωρίες αλλά αποδείχνονται στην πράξη. Μόνον η εφαρμογή τους τα κρίνει. Η άποψη: «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός» είναι υπέροχη σαν ιδανικό, αλλά μένει να περιγραφεί ακριβώς ο «άλλος κόσμος», να εφαρμοστεί με δημοκρατικές διαδικασίες και να κριθεί. Όπως και στην επιστήμη, το πείραμα επιβεβαιώνει τη θεωρία. Μη συγκρίνετε το υπαρκτό με το ανύπαρκτο.

7 .Χωρίς τις ιδέες, την αυτόνομη ιδεολογία, δεν μπορεί να υπάρξει καμία πραγμάτωση της προόδου και της κοινωνικής αλλαγής. Ο φιλελευθερισμός δεν θα ήταν τίποτε χωρίς την «Φιλελεύθερη Ουτοπία» και η αριστερά δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το «Κομμουνιστικό Πρόταγμα». Το πρόβλημα προκύπτει όταν οι ιδεολογίες γίνονται δόγματα. Οι σύγχρονες κοινωνίες αναπτύσσονται μόνον όταν εμπνέονται και από τα δύο αυτά μεγάλα οράματα ταυτόχρονα. Ένας κόσμος χωρίς ιδέες είναι η πιο αποκρουστική δικτατορία.

8. Επιμένω στις δημοκρατικές διαδικασίες γιατί, ενώ οι ιδεολογίες και οι ουτοπίες είναι ωραίες στα βιβλία, η επιβολή τους με τη βία μετέβαλε τα οράματα σε εφιάλτες. Οι ιδεολογίες (και οι θρησκείες) έχουν φονεύσει περισσότερους ανθρώπους από όλους τους κατακτητές, τυράννους, Αττίλες και Ταμερλάνους.

8 .-Χωρίς τις ιδέες, την αυτόνομη ιδεολογία, δεν μπορεί να υπάρξει καμία πραγμάτωση της προόδου και της κοινωνικής αλλαγής. Ο φιλελευθερισμός δεν θα ήταν τίποτε χωρίς την «Φιλελεύθερη Ουτοπία» και η αριστερά δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το «Κομμουνιστικό Πρόταγμα». Το πρόβλημα προκύπτει όταν οι ιδεολογίες γίνονται δόγματα. Η τεχνικοποίηση της πολιτικής χωρίς μεγάλες ιδέες είναι από μόνη της μια νέα ολοκληρωτική ιδεολογία. Ένας κόσμος χωρίς ιδέες είναι η πιο αποκρουστική δικτατορία


9. Ο κόσμος δεν προχωράει με τη βία αλλά με την εξέλιξη. Η μεταρρύθμιση αποδείχθηκε πάντα πιο αποτελεσματική και μόνιμη από την επανάσταση.

9.-Δεν υπάρχει κανένα ιστορικό προηγούμενο μεταρρύθμισης που να μην πηγάζει από κάποιου τύπου και μορφής και έντασης πολιτικής βίας. Το ίδιο το φιλελεύθερο πρόταγμα νομιμοποιεί την πολιτική σύγκρουση και ανυπακοή αν διακυβεύονται ατομικά δικαιώματα.

10. Ο Φιλελευθερισμός ΔΕΝ ταυτίζεται με τον Καπιταλισμό (Κίνα) και ουδέποτε εφαρμόστηκε στην Ελλάδα.

10. Ο Φιλευθερισμός είναι ένα από τα ιδεολογικά ρεύματα του σύγχρονου Καπιταλισμού και σωστά δεν είναι ταυτολογικά ο Καπιταλισμός. Αποτελεί το πιο αντιφατικό, το πιο ενδιαφέρον , το πιο δυναμικό και τελικά το πιο «προοδευτικό» αστικό ρεύμα για την Αριστερά. Ειδικά όμως στην Ελλάδα το ιδεολόγημα του «νεοφιλελευθερισμού» και μη έγκληση των αστικών δυνάμεων για τον αναιμικό φιλελευθερισμό τους αλλά η έγκληση για τον υποτιθέμενο «νεοφιλελευθερισμό» τους είναι συνταγή αυτοκτονίας για την Αριστερά και την κοινωνία.

Δικαιώματα εικόνας: dmacc5022.wordpress.com


4 comments:

markos said...

O Νεο-φιλελευθερισμός είναι η απροκάλυπτη κυριαρχία των τοκογλύφων σε μια αγορά-ζούγκλα.

Left Liberal Synthesis said...

Markos
Φοβάμαι ότι δεν έγινε κατανοητό το επιχείρημα για τον νεοφιλελευθερισμό.Ο όρος είναι ανεπαρκής και οι άρρητες προυποθέσεις του.Ετσι λοιπόν με την διατύπωση σου δεν διαφωνεί κανείς, ούτε ο Ν.Δημου (Θεση 6)

Anastasios said...

Καλοδουλεμένα σχόλια σε ένα "ρηχό" κείμενο του Δήμου.
Από τους πρώτους που χρησιμοποίησαν τον όρο "neo-liberal" έχω την εντύπωση ότι είναι ο chomsky.

Left Liberal Synthesis said...

Αναστασιε
Ο όρος αυτός στερείται οποιουδήποτε κριτικού περιεχομένου.Είναι δια πασα χρήση. Για αυτό και οι πιο προσεκτικοί συγγραφείς,αναλυτες κλπ δεν τον χρησιμοποιούν καν.
Επίσης κανείς δεν τον προασπίζεται θετικά.Δεν υπάρχει neo liberal economics, neo liberal party κλπκλπ
Ακόμη δημιουργεί τρομερές συγχύσεις πχ
Τα Bail Out του Bush που συνεχίζει ο Ομπαμα είναι νεοφιλελευθερα;
Η Μερκελ που απαιτει φορους στην Ιρλανδία και την Ελλάδα είναι νεοφιλελευθερη;
Η λιστα ειναι μεγάλη.
Αλλωστε και στον "φιλελευθερο" Δημου ο οροος του παει γαντι...